Nut van inheemse planten
Eeuwenlange nauwe relatie inheemse flora en fauna
Inheemse plantensoorten zijn meestal interessanter voor onze inheemse fauna dan uitheemse planten. Doordat ze al vele generaties met elkaar samenleven, hebben dieren (boven- en ondergronds) en planten zeer nauwe relaties opgebouwd. Ze zijn sterk afhankelijk van elkaar en vormen als het ware een hechte hofhouding. Verdwijnt de één, dan verdwijnt ook de ander.
Sommige uitheemse planten (bijv. de vlinderstruik) zijn zo aantrekkelijk dat de insecten de inheemse planten links laten liggen. Die worden dan minder bestoven, waardoor hun voortbestaan in gevaar komt. Andere uitheemse of gecultiveerde planten leveren geen stuifmeel en/of nectar en zijn helemaal niet interessant voor insecten (bijv. de gevuldbloemigen)
Zorg voor genetisch erfgoed
In 1992 heeft de Nederlandse overheid het Biodiversiteitsverdrag van Rio de Janeiro ondertekend. Een belangrijk thema daarvan was het behoud van de biologische diversiteit van soorten en ecosystemen. Dit heeft het denken over natuurbeheer veranderd en dit heeft ook geleid tot een
toenemende belangstelling voor inheemse soorten en autochtone herkomsten. Landen die het verdrag hebben ondertekend hebben zich verplicht om zorg te dragen voor hun eigen biologische diversiteit. De achteruitgang van de biodiversiteit (genetische verarming) kan onder andere
worden tegengegaan door versterking en uitbreiding van bestaande populaties en eventueel herintroductie van autochtoon materiaal (bron: Universiteit van Wageningen).
Functie als waardplant voor de vlinders
Een waardplant, of gastheer, is een plant die voor vogels of insecten van belang is voor groei en vermeerdering. Vlinders bijvoorbeeld leggen er hun eitjes op en deze waardplanten zijn daarmee van cruciaal belang voor de voortplanting en dus het behoud van de verschillende vlindersoorten. Rupsen zijn bijvoorbeeld hele kieskeurige eters: zij lusten vaak maar enkele plantensoorten. Als die er niet meer zijn, dan gaan de rupsen dood en verdwijnt de vlindersoort, die juist nuttig was voor de bestuiving.
Sommige vlinders, zoals de koolwitjes, zijn in de keuze voor een waardplant niet erg kieskeurig. Andere vlinders zijn dat juist wel, maar hebben het geluk dat hun waardplant heel algemeen voorkomt. Zo hebben de dagpauwoog en atalanta de (inheemse) brandnetel als waardplant. Dat zijn dan ook vlinders die we nog relatief veel zien.
80-90% van de waardplanten zijn inheems.
Functie als nectar- en pollenplant voor de wilde bijen
Voor de meeste solitaire bijensoorten zijn inheemse planten belangrijk omdat deze soorten vaak kieskeurig zijn en alleen van bepaalde plantensoorten of families hun voedsel verzamelen.
Biodiversiteit vergroten
Wil je echt iets doen voor de biodiversiteit, zorg dan dat je in elk geval enkele inheemse planten in je tuin hebt staan. Van nature leven ze samen met een hele hofhouding aan boven- en ondergrondse dieren, insecten en nuttige schimmels en dat vergroot de biodiversiteit enorm. Dat kan overigens heel goed in combinatie met (niet-invasieve) uitheemse soorten. Maar daarover later meer.